Quỹ ETF là gì? Danh sách các quỹ ETF ở Việt Nam

Quỹ ETF (quỹ hoán đổi danh mục) đang thu hút được sự chú ý của nhiều nhà đầu tư trong những năm gần đây. Đầu tư vào quỹ ETF có lợi ích và rủi ro nào? Giới thiệu Top 7 quỹ ETF uy tín tại Việt Nam và cách giao dịch tại thị trường sơ cấp, thứ cấp.

1. Quỹ ETF là gì?

Quỹ ETF (tiếng Anh là Exchange Traded Fund) là quỹ hoán đổi danh mục, mô phỏng sự biến động của các chỉ số tham chiếu như chỉ số chứng khoán, cổ phiếu, trái phiếu hoặc một loại tài sản, hàng hóa nào đó.

Các quỹ ETF được niêm yết và giao dịch trên Sở Giao dịch Chứng khoán tương tự như cổ phiếu. Đây được xem là một cách đầu tư chứng khoán thụ động và thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư vì tính đơn giản trong việc giao dịch và lợi suất đầu tư khá tốt trong chu kỳ thị trường tăng trưởng.

Tìm hiểu về quỹ đầu tư ETF trên thị trường hiện nay

Khi góp vốn vào quỹ, nhà đầu tư được nhận giấy chứng nhận sở hữu gọi là chứng chỉ quỹ ETF. Nhà đầu tư có thể mua/bán chứng chỉ quỹ ETF trên sàn giao dịch chứng khoán, giá có thể dao động theo cung/cầu và thay đổi nhiều lần trong ngày.

ETF góp phần đa dạng hóa sản phẩm chứng khoán cũng như cung cấp thêm công cụ cho các nhà đầu tư.

Nhà đầu tư có thể mua - bán chứng chỉ quỹ ETF trên sàn giao dịch chứng khoán, giá của ETF có thể dao động theo cung/cầu và thay đổi nhiều lần trong ngày. ETF góp phần đa dạng hóa sản phẩm chứng khoán cũng như cung cấp thêm công cụ cho các nhà đầu tư.

2. Đặc điểm của quỹ ETF

Quỹ ETF là một hình thức đầu tư thụ động (Passive investing), nó không đánh giá cổ phiếu này tốt hay xấu, xu hướng tăng hay không mà chỉ đơn giản là đáp ứng những tiêu chí cơ bản như dễ mua dễ bán.

Cũng giống như cổ phiếu, quỹ hoán đổi danh mục được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán, có mã chứng khoán, được hiển thị theo thời gian thực và có thể mua - bán trong thời gian sở giao dịch mở cửa. Số lượng cổ phiếu nằm trong quỹ ETF có thể thay đổi hàng ngày vì sự xuất hiện thường xuyên của các cổ phiếu mới và các cổ phiếu hiện tại được mua lại.

ETF là quỹ đầu tư giao dịch rất phổ biến tại Việt Nam

Về cơ bản, giá ETF tương đồng với giá tài sản cơ sở, được tính dựa trên khả năng phát hành và mua lại cổ phiếu của quỹ ETF. Tuy ETFs được tạo ra cho các nhà đầu tư đơn lẻ, nhưng các tổ chức đầu tư vẫn có thể duy trì tính thanh khoản và theo dõi tình trạng của quỹ ETF bằng cách mua và bán cổ phiếu mới phát hành.

Vì giá trị của ETF có chênh lệch với giá trị của tài sản cơ sở, nên các tổ chức đầu tư thường phát hành và bán một số cổ phiếu mới để dùng hệ thống arbitrage kéo giá ETF về gần giá tài sản cơ sở hơn.

Chứng chỉ quỹ ETF mang lại lợi nhuận tương đương so với chỉ số chứng khoán mà nó mô phỏng.

Các nhà đầu tư sẽ phải chịu thêm một khoản chi phí ẩn gọi là Spread khi thực hiện giao dịch mua - bán chứng chỉ quỹ ETF.

Có thể giao dịch cổ phiếu quỹ ETF trên sàn chứng khoán

Nếu giá ETF cao hơn giá trị NAV/đơn vị quỹ, thì người tham gia kinh doanh arbitrage có thể mua các chứng khoán cơ cấu để đổi lấy đơn vị quỹ ETF và bán đơn vị quỹ ETF trên thị trường chứng khoán để kiếm lợi nhuận.

Nếu giá ETF thấp hơn giá trị NAV, thì người tham gia kinh doanh arbitrage có thể mua các đơn vị quỹ ETF trên thị trường chứng khoán để đổi lấy chứng khoán cơ cấu, và sau đó bán những chứng khoán riêng lẻ trên thị trường để kiếm lợi nhuận.

Các hoán đổi danh mục (ETF) là một loại công cụ tài chính có những ưu điểm độc đáo so với các quỹ tương hỗ đã thu hút được sự chú ý của nhiều nhà đầu tư. Nếu bạn thấy nhiệm vụ phân tích và chọn cổ phiếu hơi khó khăn, ETF có thể phù hợp với bạn.

Một lý do tuyệt vời để xem xét đầu tư ETF là chúng đơn giản hóa chỉ số và lĩnh vực đầu tư theo cách dễ hiểu. Nếu bạn cảm thấy thị trường mà ETF mô phỏng đang trong chu kỳ đi lên, hãy thực hiện mua mà không cần nghiên cứu gì nhiều.

Sự kết hợp của việc đa dạng hóa, chi phí thấp và tính linh hoạt mà các ETF mang lại, làm cho công cụ này trở thành một trong những phương thức đầu hữu ích nhất trên thị trường dành cho những nhà đầu tư cá nhân không có đủ kiến thức.

Quỹ ETF và quỹ mở có thể bán lại cho công ty quản lý quỹ

Phân biệt quỹ ETF và Quỹ mở

- Điểm giống nhau: Cả hai đều được phát hành và mua lại một cách liên tục và không giới hạn, tính thanh khoản cao khi nhà đầu tư có thể bán lại cho công ty quản lý quỹ khi cần tiền mặt.

Điểm khác nhau:

Quỹ ETF

Quỹ mở

Giao dịch

Được niêm yết và giao dịch như một cổ phiếu bình thường, giao dịch hàng ngày

Ngày giao dịch phụ thuộc vào quy định của quỹ

Chiến lược đầu tư

Quỹ mô phỏng chỉ số tham chiếu, lợi nhuận có diễn biến sát với chỉ số.

Áp dụng phương pháp đầu tư chủ động, hướng tới lợi nhuận vượt chỉ số tham chiếu

Chi phí

Quỹ ETF thường có chi phí thấp nhân, do theo phương thức đầu tư thụ động

Quỹ thường có chi phí hoạt động cao, phí mua phí bán và phí quản lý cao hơn.

Giá chứng chỉ quỹ

Giá chứng chỉ quỹ (NAV) được xác định bởi giao dịch trong ngày và theo sát giá trị tài sản ròng/đơn vị quỹ

Giá chứng chỉ quỹ được xác định là giá trị tài sản ròng trên một đơn vị quỹ tại một ngày giao dịch.

3. Các loại quỹ ETF phổ biến

Hiện nay trên thị trường đang có 3 loại quỹ ETF phổ biến và được nhiều nhà đầu tư lựa chọn đầu tư là: Quỹ ETF cổ phiếu, quỹ ETF trái phiếu và quỹ ETF theo ngành. Mỗi loại quỹ có những đặc điểm và tính chất riêng.

3.1 Quỹ ETF cổ phiếu

Đây là một loại quỹ ETF mô phỏng sự biến động của chỉ số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán như chỉ số VN100, VN30 hay chỉ số S&P 500 cùng một vài chỉ số quan trọng khác.

Các loại quỹ ETF phổ biến

3.2 Quỹ ETF trái phiếu

Quỹ ETF trái phiếu mô phỏng những biến động của toàn bộ chỉ số trái phiếu như: Trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp hay các loại trái phiếu sinh lời khác…

3.3. Quỹ ETF theo ngành

Đây là một loại quỹ mô phỏng những biến đổi chỉ số thị trường theo ngành hay theo lĩnh vực. Ví dụ như ngành công nghiệp ô tô, thực phẩm, nông nghiệp, thủy hải sản hoặc các ngành công nghiệp hàng hóa khác.

Ngoài ra còn khá nhiều quỹ hoán đổi danh mục khác như quỹ ETF tiền tệ, quỹ ETF nghịch đảo, quỹ ETF đầu tư thay thế… tuy nhiên trên thị trường Việt Nam còn chưa phổ biến các quỹ này.

Quỹ ETF theo ngành hàng hoặc lĩnh vực kinh doanh

4. Cách giao dịch quỹ ETF

Để giao dịch quỹ ETF thuận tiện và nhanh chóng, nhà đầu tư có thể dựa vào 2 cách cơ bản dưới đây:

Thị trường sơ cấp

Chứng chỉ quỹ ETF được các nhà tạo lập phát hành theo lô lớn (thường là 100.000 chứng chỉ quỹ ETF tại Việt Nam), họ sẽ bán cho thành viên thành lập quỹ (Authorized Participant).

Thành viên sẽ không mua lô chứng chỉ quỹ đó bằng tiền, mà họ sẽ trao đổi lô chứng chỉ quỹ này bằng một “rổ” danh mục chứng khoán cơ cấu- mô phỏng theo chỉ số được chấp thuận ban đầu. Chính vì vậy, quỹ ETF mới được gọi là quỹ hoán đổi danh mục

Thị trường thứ cấp

Sau khi thành viên thành lập quỹ hoán đổi danh mục chứng khoán để đổi lấy chứng chỉ quỹ ETF, đơn vị này sẽ chia nhỏ và bán các chứng chỉ quỹ ETF này trên thị trường thứ cấp. Các quỹ ETF này sẽ được niêm yết trên sàn chứng khoán và được giao dịch giống như mua một cổ phiếu. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể mua được các đơn vị chứng chỉ quỹ riêng lẻ.

ETF là quỹ đầu tư giao dịch rất phổ biến tại Việt Nam

5. Có nên đầu tư quỹ ETF?

Để trả lời cho thắc mắc này, TOPI sẽ phân tích những lợi ích và rủi ro khi đầu tư vào quỹ ETF:

Lợi ích đầu tư quỹ ETF

Chi phí thấp: Quỹ ETF vận hành theo phương pháp đầu tư thụ động và bám sát theo chỉ số, nên chi phí hoạt động sẽ thấp hơn do không có phí quản lý.

Thanh khoản cao và linh hoạt: ETF được giao dịch trên sàn chứng khoán như giao dịch một cổ phiếu bình thường, nên nhà đầu tư chỉ cần có một tài khoản chứng khoán bất kỳ là có thể bắt đầu đầu tư.

Không cần nhiều kiến thức chuyên sâu về cổ phiếu: Vì quỹ ETF mô phỏng chỉ số nên sẽ phù hợp khi nhà đầu tư chưa có nhiều kiến thức để chọn lọc và phân tích từng cổ phiếu riêng lẻ. Nếu bạn cảm thấy thị trường mà ETF mô phỏng đang trong chu kỳ đi lên, hãy thực hiện mua mà không cần nghiên cứu gì nhiều.

Các quỹ đầu tư ETF khá phổ biến nên có thể mua ở bất cứ đâu. Đặc biệt, quỹ ETF sở hữu số lượng cổ phiếu đa dạng. Chính vì vậy, bạn hoàn toàn có thể mua quỹ ETF bất kỳ đầu trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng.

Những rủi ro khi đầu tư quỹ ETF

Lợi nhuận không vượt trội: Mục tiêu của quỹ ETF là mô phỏng lại chỉ số, nên ví dụ khi nhà đầu tư mua quỹ ETF mô phỏng chỉ số VN30, họ sẽ bỏ qua các cơ hội mua các cổ phiếu khác có mức sinh lợi tốt hơn rất nhiều

Nhà đầu tư không có những quyền lợi như việc sở hữu một cổ phiếu (quyền tham gia đại hội đồng cổ đông, quyền biểu quyết,…)

Nhà đầu tư không có nhiều quyền lợi khi đầu tư vào ETF

Lợi tức từ đầu tư ETF thấp hơn tự đầu tư cổ phiếu do đây là trung bình mức cổ tức của tất cả các công ty trong rổ ETF, thêm vào đó, ngoài phí giao dịch trên sàn, nhà đầu tư phải chi trả phí hoạt động của quỹ, chênh lệch giá đặt mua/bán, thuế…

Rủi ro biến động: Mặc dù đa dạng hóa nhưng khoản đầu tư vẫn có thể bị ảnh hưởng bởi sự biến động trên thị trường và thua lỗ khi giá xuống. Rủi ro này có thể tăng lên cùng với sự chuyên môn hóa của ETF - quỹ tập trung vào một thị trường ngách nhỏ có khả năng biến động mạnh hơn so với một quỹ lớn hơn, rộng hơn.

Chênh lệch giá: Tuy rằng các ETF luôn cố gắng theo sát giá của những tài sản cơ sở, nhưng việc chênh lệch giá vẫn có thể xảy ra. Danh mục đầu tư của ETF có thể sai lệch so với danh mục chứng khoán cấu thành chỉ số tham chiếu (vì những lý do khác nhau như kỹ thuật mô phỏng chỉ số, biến động giá của các chứng khoán trong danh mục) khiến cho mức sinh lời của quỹ chênh lệch so với mức sinh lời của chỉ số tham chiếu.

5. Top 7 quỹ ETF uy tín tại Việt Nam

Mã ETF

Ngày thành lập

Công ty quản lý quỹ

Mô phỏng chỉ số

E1VFVN30

06/10/2014

Công ty Cổ phần quản lý Quỹ đầu tư Việt Nam- VFM

VN30

FUEMAV30

08/12/2020

Mirae Asset

VN30

FUESSV30

12/08/2020

Chứng khoán SSI

VN30

FUESSV50

10/12/2014

Chứng khoán SSI

VNX50

FUEVN100

16/06/2020

Công ty quản lý quỹ VinaCapital

VN100

FUESSVFL

24/02/2020

Chứng khoán SSI

VNFIN LEAD

FUEVFVND

22/04/2020

Công ty cổ phần quản lý Quỹ đầu tư Việt Nam-VFM

VN Diamond

Hy vọng những kiến thức về quỹ hoán đổi danh mục được TOPI chia sẻ có thể giúp bạn hiểu rõ về sản phẩm đầu tư này và xác định được nên đầu tư quỹ ETF nào. Hãy theo dõi website của chúng tôi mỗi ngày để cập nhật thêm những kiến thức đầu tư tài chính hữu ích nhé!